- Denizcilik Terimleri
- Yelkenli Teknenin Bölüm ve Kısımları
- Teknede Yönler
- Fırtına Takvimi
- Denizci Bayrakları (Sancak ve Flamalar)
- Yatlarda Bayrak Taşıma
- Yelken Kulüpleri
- Yelken Teorisi / Yelken Nedir ¿
- Yelken Seyirleri
- Tramola Nedir?
- Kavança Nedir?
Denizcilik Terimleri
A
ABASO
Alt ve asagi [Abaso Gabya yelkeni]
ABLI
Seren ve bumba cundalarindan asagi iki tarafa inen halatlar
ABORDA
Bir teknenin digerine veya bir iskeleye yanasmasi
ABOSA
Bosayi tut veya geçici olarak durdur, bosaya vurmak
ABRAMAK
Kontrol altina almak, komutasi altinda tutmak, üstünden gelmek
AçIKTA EYLENMEK
Bir teknenin sahilden veya iskeleden yada limandan açikta beklemesi
ADMIRALTI DEMIRI
çiposu kollarina dik ve hareketli eski sistem bir demir cinsi
AGANTA
Zincir veya halatin kisa bir zaman süresi için elde tutulup birakilmamasi [Aganta iskota, aganta borina borinata]
AGIZ KUSAGI
Armuz kaplamanin en üst sirasi [bindirme kaplamanin da]
ALABANDA
Bordanin iç kismi veya dümenin 35° ye kadar basilmasi
ALABURA
Altüst olma, teknenin ters çevrilmesi
ALAMA KüREK
Hep birlikte kürek çekerken çekmeyi durdurmak için verilen komut
ALAMATRA
Karadeniz'de imal edilen balikçi teknesi.
ALARGA
Açikta demektir. [Alargada bekle, alarga dur][Italyanca largo]
alargaya çikmak, [açiga çikmak]
ALAY SANCAGI
Isaret sancaklari ile donatilmaya, alay sancaklarinin çekilmesi denir.
ALBERABER
Hep birlikte kürek çekmek için verilen komuta
ALESTA
Hazir olmak, hazir olarak apikoda beklemek
Alesta tramola [Tramola etmeye hazir ol]
ALTABASO
Bir yelkenin alt yakasi, alt ve asagi anlaminda da kullanilir.
AMORA YAKASI
Dört köse bir yelkenin alt ve ön tarafindaki yaka
[Karula yakasi]
ANA GüVERTE
Geminin veya teknenin üzerinde yürünen en üstteki güvertesi
ANA OMURGA
Postalarin baglandigi, bastan kiça kadar uzanan agaç / demir kisim
ANELE
Hareketli demir halka
ANELE BAGI
Aneleye yapilan bir çesit bag
APAZLAMA
Kemere istikametinden gelen rüzgar [Yelken seyri]
APIKO
Demirin vira edilisinde deniz dibinden kurtulup dimdik durdugu vaziyet, veya dikkatli olarak beklemek.
ARIYA
Yelkenin, sancagin veya çubuklarin asagiya indirilmesi
[Ariya sancak, ariya kürek]
ARMA
Sabit donanim [Direkçarmihlari, istralyalar]
ARMUZ
Güverte ve borda kaplama tahtalarinin arasindaki çizgi
[Armuztutmak, armuz kaplama]
ASKI MAPASI
Bir demir kaldirmak için bedenine konmus olan mapa
ASIRTMA PRAçERA YELKEN
Kavançali seren yelkeni
ASOZ |
Kaplama tahtalari için omurga ve bodoslamalar açilan oyuklar. |
AVARA |
Gemi, bot veya tekninin yanasik oldugu yerden ayrilmasi |
AYBOCU |
Zincirin irgat çalistirilarak asagi alinmasi, indirilmesi |
AYI BACAGI |
Yelkenlerin farkli kontralarda açilmasi [Pupa seyir] |
AYNALIK |
Kiç bodoslama üzerine konan ve dümen igneciginin üzerine kondugu tahta levha [Ayna kiçli tekneler] |
AYNALIK TAHTASI |
Bir teknede kiç taraftaki havuzda otururken arkaya dayanmak için konulmus olan tathta levha |
B |
|
BABA |
Halat volta etmek için agaç veya metalden yapilmis silindirik biçimde güverte veya rihtima baglanmis bir eleman |
BABAFINGO |
Yelkenli bir teknede eger direk üç kisimdan ibaret ise; en üstteki parça. |
BADARNA ETMEK |
Bir halatin asinmamasi için üstünün halat veya koruyucu bir malzeme ile sarilmasi |
BAKLA |
Zincirin bir halkasi |
BALON-USTURMAçA |
Halattan, hasirdan veya sentetik malzemeden yapilmis, içi doldurulmus veya sisirilmis bir usturmaça çesidi |
BANDOLET |
----------------- |
BANDRA |
Milliyeti gösteren sancak |
BARBARISKA |
Tututlmakta olan bir halatin kaymamasi için yapilan bir bag çesidi |
BASTINA |
Palangalarda kullanilan bir nevi dilli makara |
BASTON |
Ana civadranin üzerinde ileriye dogru uzatilmis çubuk |
BAS |
Bir teknenin ön ve ileri kismi |
BAS BODOSLAMA |
Omurganin bas tarafindan teknenin basini meydana getirmek için yukari istikamete dogru konulan agaç parçasi |
BAS KASARA |
Genellikle gemilerdeki bas tarftaki yüksek kisim |
BAS OMUZLUK |
Kemere ile bas bodoslama arasindaki yuvarlak kisim |
BAS PARIMA |
Bir botun bas üzerindeki analeye baglanmis kisa halati |
BASLI |
Bastarafin kiça nazaran daha batik olmasi |
BASTANKARA ETMEK |
Tekneyi bir sahile beya kumsala bas taraftan oturtmak veya yanastirmak |
BASüSTü |
Bir botun bastarafinda oturabilecek ve ayakta durulabilecek platform |
BERMUDA ARMA |
Uzun bir direk üzerine yelken açmak için düsünülmüs arma tipi |
BINDIRME KAPLAMA |
Armuz kaplamanin biribir üzerine konularak yapilma sekli |
BITA |
Madeni babalarin bir tanesine, halat ve zincirlerin volta edilmesi için kullanilan silindirik madeni eleman |
BOCURUM |
Yelkenli teknelerde kiç bodoslama / kiç aynalik üzerinde bulunan direge çekilen yelken |
BORDA |
Su kesiminden yukarida kalan kisim |
BORDA FENERI |
Sancakta yesil, iskelede kirmizi olarak yakilan 112,5 açili fener |
BORDA ISKELESI |
Bir tekneye girip çikmak için inip kalkabilen ve içeriye alabura olabilen bir merdiven tipi [Pasarella] |
BOSA/BOSA TUTMAK |
Bir halat veya zincirin bedeni üzerine bosa tutarak abramak |
BOS ALAMAK |
Gevsek bir halati germek için fazlasini çekmek |
BOS VERMEK |
Halati kaçirmak |
BRANDA |
Eskiden yelken yapilan bir cins kumas yada kumastan yapilan ve gemicilerin hamak olarak kullandiklari yatak. |
BUMBA |
Yan yelkenlerin alt yakalarini germek için kullanilan bir cins seren.Yük gemilerinde yük aktarmak için ucuna palanga takilan seren |
BURGATA |
Halat ve zincir ebadini ölçmek için kullanilan bir ölçü |
BüKüN |
Halatin veya bir yomanin saga veya sola dogru kollarinin bükülmesi |
C-ç |
|
CAMADAN |
Camadan vurmak. Yelken alaninin küçültülmesi |
CAMADAN BAGI |
Bu küçültmeyi yapmada kullanilan bir bag çesidi |
CAMADAN KALçEALARI |
Bu bagi yapmak için yelken üzerinde siralanmi ve yelkenin her iki yüzünde bulunan bagciklar. |
CANKURTARAN SIMIDI |
Denize düsenleri kurtarmak için çok hafif ve yüzer maddeden yapilmis, yuvarlak simit biçiminde ve bir salvoya bagli aygit. |
CEVIZ |
Halatlarin ucuna tutabilmek için veya süs olarak yapilan bir cins dügüm seklindeki isleme |
CIVADRA |
Teknenin bas tarafinda disariya dogru egik olarak uzanan sabit seren, genellikle yelkenli teknelerde floklari açmak için kullanilir. |
CUNDA |
Uç demektir. Direk cundasi, seren cundasi, bumba cundasi. Cunda yakasi: yelkenin seren yakalarina gelen uçlarina denir. |
çALIM |
Geminin bas ile kiçi arasinda inik meyil veya kiç tarafta su kesiminin altindaki dar kesim. |
çAMçAK |
Teknede biriken suyu toplamak için tahtadan yapilmis bir cins kepçe |
çARMIK |
Direklerin her iki bordasina baglanabilmesi için gerilmis tel halatlar. |
çENE |
Omurga ile bodoslamamin birlestigi köse |
çIMA |
Halat, elincesi veya yomalarin uç kismi |
çIMARIVA |
Personelin tekne boyunca yanyana selamlama için dizilmesi |
çIPO |
özellikle admiralti demirinde bedenin üst kismindan anelesinin altinda geçen kollara dik olarak baglanmis hareketli veya sabit agaç veya metal kollar. |
çöRDEK YAKASI |
Seren yakalarinin geriye bakan kisimlari, üç köse yelkenlerdeki en üstteki pik yakasi |
çUBUK |
Ana direklerin üzerine konulan ekleme direkler |
D |
|
DABILBATIM |
Gemilerin karinasi yirtildiginda teknenin su almamasi için postalarin iç tarafina ikinci bir kaplama konur ki, bu iki kaplama arasindaki double-bottom denir. Bu bölüm safra ve yakit deposu olarak da kullanilir. |
DENIZ DEMIRI |
Denizde ve rüzgarda hareketsiz kalan teknenin dalgalar borda vermemesi için bastan veya kiçtan denize attiklari koni seklindeki branda torba. |
DESE ETMEK |
Halatin veya zincirin iyice gerilmesi |
DINGI |
Bir çifte kürekle kullanilan patalya |
DIREK FISTANI |
Diregin güverteye girdigi veya etrafina çevrilen kusak |
DOBLIN |
Bir halatin iki çimasi arasindaki sarkik kisim |
DOBLIN ALMAK |
[Vermek, Tutmak] Bir halatin iki çimasinin gemide kalmak üzere bordadaki veya sahildeki bir babaya iki, üç kez sarilmasi |
DöKüNTü |
Deniz yüzeyine yakin kayalik kümeler |
DöSEKLI |
Alti düz olan tekne |
DIRISA ETMEK |
Yön degistirmek, rüzgarin dirisa etmesi, bumbayi dirisa etmek |
DüMEN |
Gemiyi istenilen yöne çevirmek için saç veya tahtadan yapilmis olup kiç tarafa monte edilen yelpaze seklindeki bir parça |
DüMEN BASLIGI |
Yeke evini kusatmak - kuvvetlendirmek için dümen saftinin etrafina geçirilen maden baslik [=dümen tasi] |
DüMEN BODOSLAMASI |
Kıç bodoslama |
DüMEN BOGAZI |
Dümen yelpazesinden yukarida kalan kisim |
DüMEN DOLABI |
Dümen yekesine baglı mekanizmasini çevirebilmek için yapilmis olan aygit. |
DüMEN DONANIMI |
Dümen yekesi ile dümen dolabi arasinda kalan tel halat mekanizma, uskurlu saft ve kolar ile bunlarin geçtikleri makarali sistemin tümüne verilen isim |
DüMEN YELPAZESI |
Dümenin esas ana parçası |
DüMEN ZAVIYESI |
Dümen yelpaze sathinin omurga ile yapmis oldugu açi |
DüMENCI PUSULASI |
Dümen dolabinin hemen önüne konulmus olan miknatisi pusula |
DüMENTASI |
Yekenin dümene baglandigi en üst kisim |
E-F |
|
EGLENMEK |
Bir teknenin stop ederek veya çok agir yol ile gidecegi yere varmasi |
EL DONANIMI |
Mekanik olan irgat gibi aygitlarin el ile çalisabilmesi için yapilmis olan donanim |
EL DüMENI |
Kol gücü ile bir taraftan diger tarafa basilan dümen |
EL INCESI |
Bir tekneden digerine veya sahile atilan ucunda kursun bir agirligin ceviz ile kapli oldugu ve sonuçta bir halatin baglanarak gönderildigi, parekete savlosu gibi incecik bir halat |
EL ISKANDILI |
Elektrikli iskandil olmayan teknelerde,derinlik ölçmek için çimasina 5 kg lik bir kursun asilmis ve üzerine kulaç taksimati yapilmis olan savlo |
FAçA ETMEK |
Seren yelkenlerin bir taraftan prasya oldugu halde kapatilmasi |
FAçUNA ETMEK |
Badarnanin tel veya mürnel ile siki sikiya baglanmasidir. |
FALAKA |
Iki matafora cundalari arasinda bulunup can halatlarinin baglandigi tel halat. |
FARS TAHTALARI |
Agaç bir teknenin sintine üzerindeki aralikli tahtalari |
FILIKA |
Savas gemilerindeki kürekli veya yelkinli tekneler |
FIRDöNDü |
Zincirin gamba almamasi için aralara konan bir eksene bagli olarak dönen iki yarim bakladan olusan kilit |
FIRENGI |
Güvertedeki suyun denize akitilabilmesi için yali kütükleri üzerinden bordaya açilan oluklu delikler |
FLADOR |
çarmihlarin gerilmesi için kullanilan sistem |
FLAMA |
üç köseli sancak |
FLASA |
Halati meydana getiren incecik ipler |
FLOK |
Bas taraf çekilen üç köse yelken |
FORA ETMEK |
Bir yere baglanmis olan halatin oradan çikartilmasi |
FRISKA |
Bütün yelkenleri camadan vurmaksizin kullanilabilcek dercedeki sert rüzgar |
FUNDO (FUNDA) |
Demirlemek için verilen komut |
G-H |
|
GABYA |
Ana direk ile babafingo çubugu arasindaki çubuk veya yelken |
GAGA |
Demirin iki ucundaki tirnaklarin en uç kismi |
GAMBA ALAMAK |
Halatin veya zincirin kendi etrafinda dönmesi veya burulmasi |
GENOVA |
Flok yerine çekilen çok daha büyük flok |
GERDEL |
Gemi ve teknelerde kullanilan tahta kova |
GIZ |
Kiç direkteki kisa seren |
GOMINA |
Mil uzunlugun 1/10 = 185 meter |
GöNDER |
Ince düz ve uzunca olarak çekilmis çubuklar. [Sancak gönderi, filika kanca gönderi, civadra gönderi] |
GöZ DEMIRI |
Bir gemide kullanilan ana demirler |
GRADIN YAKASI |
Bir yelkenin yan kenarlari |
GRANDI DIREGI |
Birden fazla direkli gemilerdeki en yüksek direk |
GULET |
Brig'ten küçük iki direkli hafif armali pruvasi kabasorta armali, praçilaya benzer uskuna |
GURCATA |
Bir direk üzerinde çanaklik kurmak için mauna kollari üzerine omurgaya aykiri olarak yerletirilen kollar. Yelken teknelerinde direkten inen istrelyalari açmak için kullanilan kollar. |
GüVERTE |
Gemilerde ve teknelerde bastan kiça kadar dösenmis tahta veya madeni platform döseme |
GüVERTE KAPLAMASI |
Güvertenin kaplanmasi için kullanilan malzeme |
GüVERTE HATTI |
Güvertenin bordadaki izdüsümü |
HALAT |
Bitkisel sentetik veya çelikten yapilmis ve bükümlenerek çesitli kollarda biribirlerine sarilmis, bükülmeye ve çekmeye uygun urgan |
HALAT BOSA |
Demir atildiktan sonra demirin agirligini irgat üzerinden almak için çimalari güvertedeki mapalar bagli diger uçlarinda ceviz bulunan kisa halatlar. |
HAMLA |
Kürek çekilirken küregin bir periyot içindeki mesafesi [Hamle] |
HAMLACI |
Kürekli teknelerde serdümene en yakin kürekçi |
HAVUZLUK |
Yelkenli veya kürekli bir teknede kiç tarafta topluca oturulacak yer. |
HIRçA MAPASI |
Zincirin zincirlikteki çimasinin omurgaya baglandigi kilit |
HISA ETMEK |
Bir seyi yukari kaldirmak. [Hisa sancak, hisa kürek] |
I-İ |
|
IRGAT |
Demir almada, halatlari dolayip gemiyi yanastirmada veya karaya çekmede kullanilan, hidrolik, elektirikli, istimli veya insan kuvvetiyle çalistirilan yatay veya dikey mekanizma [Yatay ve manivela kuvvetiyle çalistirilanlar = bocurgat] |
ISKAçA |
Direk ve civadralarin alt baslarin alt baslarindaki topuklarin yerine oturmasi için açilmis olan yuva |
ISKANCA |
Degistirmek [nöbet, vardiya, kürek] |
ISKARMOZ |
Kürekli teknelerde küregin baglanmasi veya oturmasi için ay veya çelik seklindeki lumbar iskarmoz denilen aygitlar |
ISKOTA |
Yelkenlerin iskota yakalarini kullanmak, yelkeni rüzgar ile doldurmak için halat - palanga donanimi |
ISKOTA YAKASI |
Kabasorta yelkenlerde altyakalar; randa, pik veya floklarda alt geri köse |
Iç OMURGA |
Postalari [bir ahsap teknede] omurgaya daha siki baglamak için bastan kiça kadar uzanan ikinci bir omurga |
IGNECIK |
Dümenin kiç bodoslamaya baglanabilmesi için, erkek ve disi olarak konmus olan mentese yada demir sac |
ISKANDIL |
Denizin derinligini ölçmek |
ISKANDIL KURSUNU |
Iskandil salvolarinin baglandigi agir kursun - agirlik |
ISKANDIL SALVOSU |
Iskandil kursunlarinin baglandigi isaretli salvo |
ISKARçA |
Bir liman veya koy içindeki kalabalik tekne gurubu, karisik olarak demirlemis olan tekneler toplulugu |
ISKELE |
Teknenin sol yarisi veya gemiye girip çikmak için kullanilan sürme veya inip kalkan merdiven |
ISKELE TAVASI |
Iskelelerin alt ve üstünde girip çikmada ilk basilan platform |
ISPAVLO |
Katrasiz kendirden yapilmis iki kollu sicim [kirnap] |
ISTINGA |
Yelkenleri toplamak için kullanilan selviçe [Hareketli donanim] |
ISTINGA ETMEK |
Yelkenleri toplamak |
ISTRALYA |
Direk ve çubuklarin cundalarinda bas ve kiça dogru inen sabit arma, veya teknelerin postalarini bastan kiça kadar birbirlerine baglayan kusak |
ISKAMPAVYA |
Harp gemilerinde personel tasimakta kullanilan motorlu büyük filika |
K-L |
|
KABASORTA ARMA |
Serenleri direklere dik ve kemere istikametinde olan dört köse yelkenli arma |
KALASTRA |
Kuntra güvertelerin üzerine alinan filikalarin oturtulduklari agaç veya metal kürsü |
KALOMA |
Demir üzerinde bulunan teknelerin denizde bulunan zincir mesafesi. Bosluk ve rahatlik, tolerans, ölçülü |
KALOMA ETMEK |
Zincir gerektiginde daha fazla salmak, [Kaloma vermek] |
KANA RAKAMLARI |
Gemilerin çektikleri su derinligini göstermek için bas ve kiç dikmeler hizasina sancak ve iskele taraflara desimetre veya feet cinsinden çizilmis rakamlar. [Romen ve italik] |
KANDILISA |
Yelkenleri yukari kaldirmak için kullanilan halat. |
KAPELE MUSAMBA |
Pusla, dümen dolabi, kaporta, vinç gibi kisimlarin yagmur ve günesten korunmasi için yelken brandasindan yapilmis kiliflarin geçirilmesi için verilen emir. |
KAPLAMA |
Postalarin üzerine boyuna kaplanan saç veya tahtalar. |
KAPORTA |
Gemi veya tekne içindeki kapilara ve güverteden asagi inis ve çikis merdivenlerinin üzerindeki kapali yerlere denir. |
KARANFIL |
Pruva ve grandi diregicundalari arasindaki tel halat |
KARAVELE KAPLAMA |
Içi kutrani disi armuz kaplama olan bir kaplama sekli. |
KARINA |
Bir teknenin su altinda kalan islak kismi (dis kismi). |
KARULA YAKASI |
Bir yan yelkenin direge yakin alt yakasi (kösesi). |
KASA |
Halatlarin çimalarina açilmayacak sekilde yuvarlak sekilde yapilan ve dikisle emniyete alinan yuvarlak büyük halkalar. |
KASARA |
Teknelerin bas orta ve kiç kisimlarinda güverteden daha yüksek olan güvertelere veya kisimlara denir. |
KASTANYOLA |
Demir zinciri akarken durdurabilmek için irgat etrafina konan demir veya çelik serit çember (bir çesit fren balatasi). |
KAVANCA |
Herhangi bir seyi bir taraftan diger tarafa geçirmek veya asirmak ya da bir yerden diger bir yere aktarmak. |
KEMERE |
Güveretenin dösenebilmesi için posta uçlarini birlestiren enine (omurgaya dik) konan kisimlardir. (yarim oalnina öKSüZ KEMERE denir). |
KERTE |
Bir dairenin 32'de biridir. (11 derece 15 dakika). |
KERTERIZ |
Herhangi bir maddenin bir tekneden olan yönünü miknatisi veya cayro pusla ile tayin etmek veya ölçmek. |
KERYE |
Iki halti birlestirmek için veya halatin çimasina geçici kasa yapmak için [sadece madeni halatta] kullanilan civatali mengene |
KIBLE |
Güney |
KIç |
Teknenin geri tarafi |
KIç BODOSLAMA |
Omurgadan kiç taraf kaldirilan dik kisim [Agaç veya maden] |
KIç GöNDERI |
Kiç tarafta sancak çekilmesi için dikilmis olan gönder. |
KILIT |
12,5/15 kulaç zincir uzunlugu veya iki kilit zinciri birbirine baglayan bir tarafi degirmi diger tarafi harbili bir cins zincir baklasi. |
KINISTIN VALFI |
Gerektiginde bir tekneye denizden su almak için su kesiminden asagiya konmus ve gerektiginde uzaktan açilip kapatilabilecek valf. |
KOç BOYNUZU |
Bas ve kiç omuzluklar ile mataforalarin üzerinde bulunan ve halat volta etmek için kullanilan boynuz seklinde iki kulakli madenler. |
KOL |
Flasalarin bir tarafa bükülmeisi sonucu halatta elde edilen elemanlar. Flasa gibi bütün halat boyundadirlar. |
KOLTUK |
Bir teknenin aborda oldugu yere sikilmasi için bas ve kiç omuzluklardan verdigi halat. |
KONTRA MIZANA DIREGI |
Mizana direginin gerisindeki direk |
KONTRA OMURGA |
Ana omurganin asinmamasi için altina konan serit halindeki parça. |
KONTRA TAVLON GüVERTE |
Eski harp gemilerine ait bir güverte kati |
KONTRATA MIZANA DIREGI |
Kontra mizanadan sonraki kiç direk |
KöRKAPAK |
Lumbuzlari içerden kapayan demir kapak |
KUNTRA |
Iskota yakasina baglanan iki inceden birisi iskota olarak kullanildiginda digeri kuntra olur. Kontra kontr kelimesinden gelme olup, karsi-zit-yedek anlaminda kullanilir.Kuntra omurga, bodoslama-grandi-güverte gibi Kuntra flok-kuntra mizana ve benzeri. |
KURT AGAZI |
Içinde halat geçmesi için güverte üzerinde bas ve kiç omuzluklarina monte edilen demir yastiklar. |
KUTRANI KAPLAMA |
Ahsap diagonal (çapraz) kaplama |
KüPESTE |
Güverte üstündeki borda kaplamasi. |
KüREK LUMBARI |
Askeri filikalarda iskarmoz yerine küreklerin oturtulduklari oyuk yerler (küpestede takazlik tahtasinda). |
LAçKA |
Bosver, bosalt, bosalmis gevsemis anlaminda. |
LALE HALATI |
Dümenlerin denizli havalarda düsüp kaybolmamasi için dümen yelpazesinden geçip teknenin kiçina baglanan bir ince savlo. |
LARMO |
Floklarin açildigi istralya. ( Bazen flok larmosu da denilir). |
LAVA ETMEK |
Bos al ve ger anlaminda bir emir. (Bosunu al) |
LAVRA DELIGI |
Bir teknenin içindeki suyu askiya alip bosaltmak için açilmis delik. (Genellikle kiç tarafta havuzlugun altindaki kruzlu yerde). |
LIF |
Nebati halatin yapildigi malzemenin en ince parçasi |
LIGA CAMADAN |
Yelkeni küçült, camadana vur demektir. |
LIMBO |
Bir seyin bir taraftan diger tarfa aktarilmasi. (Marmara etmek sadece sivi içindir.) |
LIVAR |
Balikçi teknesinde baliklarin taze kalmasi için alt tarafi denizle ilgili tahta havuz. |
LOçA |
Demir zincirinin akmasi için açilmis deliklere geçirilmis madeni oluk. |
LOKMA |
Zincirin baklalarinin ortasina takviye için konmus parça. |
LUMBARA AGIZI |
Gemilere girip çikilan bordada açilan dört köse kapak. |
LUMBUZ |
Gemideki pencerelere verilen isim. |
M-N |
|
MANIKA |
Bir teknenin alt kisimlarina güverteden asagiya dogru havalandirma için konulan genis boru. |
MAPA |
Sabit halka. |
MARTIN DEMIRI |
çipo ve kollari ayni düzeyde ve kollari da beden etrafinda dönebilen bir sistemdeki demirdir. |
MASTALYA |
Tahta legen. |
MASTORI POSTASI |
Bir teknedeki en genis posta. |
MATAFORA |
Teknelerde veya sahilde filika veya botlarin asilabilmesi için uçlarinda palanga bulunan aygit. |
MATAFYON |
Yelken ve tentelerin delik açildiginda yirtilmamasi için delik etrafinin takviye edildigi aleminyum veya halat yassi halka. |
MAYNA ETMEK |
Asagi indirmek (agir agir). |
MEME |
Demir kollarinin demir bedenine birlestigi noktanin alt kismi. |
MEZESTRE |
Yariya kadar indirmek. |
MIL [Deniz mili] |
Denizdeki uzunluk ölçüsü. (6080 feet = 1852 mt) |
MIZANA DIREGI |
3 direkli bir yelkenli gemide en kiçtaki direktir. |
NETA |
Muntazam, düzgün, tertipli veya emniyetli anlamina gelir. |
NEVCET |
Hamak sarilan incelere denir. |
O-ö |
|
OMURGA |
Bir teknenin postalarinin üzerine oturtulup baglandigi ve bastan kiça kadar devam ettigi agaç/madeni parçalardir. Genellikle küçük teknelerde yekpare olur. |
OMUZLUK |
Teknenin bas ve kiç tarafindaki 45 derecelik açi civarindaki istikamet. |
ORSA |
Yelkenleri elden geldigi kadar rüzgarin estigi tarafa yaklastirarak seyretmek. (Orsasina seyir) |
ORSA ALABANDA EGLENMEK |
Rüzgari bordaya alarak, yelkenleri birbirinin aksine alip tekneyi yolundan alakoyup vakit geçirmektir. |
ORSA ALABANDA TRAMOLA |
Teknenin basini rüzgara alip bir kuntradan diger kuntraya geçmektir. |
ORSA HALINDE |
Bir teknenin mümkün oldugu kadar rüzgarin estigi cihete yakin seyredisi. |
ORSA PUPA çEMBERI |
Bumbanin cundasina yakin ve iki tarafinda da mapa bulunan madeni çember. |
ORSADA KAZANMAK |
Bir teknenin orsa seyrinde az düsme yapip istedigi tarafa gidiste kazanmasi. |
ORSAYA KAçMAK |
Bir yelkenli teknenin devamli olarak bas tutamayip rüzgar üstüne kaçmasidir. |
öKSüZ KEMERE |
Kemerenin ortadan kesilmis olarka yanda kalan kisimlari. |
P-R |
|
PALAMAR |
Gemilerin rihtima veya iskeleye baglanmasinda halattan daha kalin yomalara verilen isim. |
PALANGA |
Bir halat ve anaz iki makaradan olusan kaldirma mekanizmasi |
PALAVRA GüVERTE |
Eskiden harp gemilerinde toplarin bulundugu güverte |
Yelkenli Teknenin Bölüm ve Kısımları
1) Çift yelkenli teknenin büyük olan yelkenidir. Direğe bağlıdır.ANA YELKEN adı verilir.Ana yelken ipleri (iskotalar) yardımıyla kontrol edilir.Yelkene daha iyi form verebilmek için bazı ana yelkenlerde yelkene paralel önden arkaya doğru doğru çıtalar bulunur.
2) Gene iki yelkenli tekenelerde (sloop arma) öndeki küçük yelkene FLOK yada CENOVA adı verilir. Eğer öndeki yelken teknenin diğerini geçmiyorsa yada çok az geçiyorsa flok, %5'lik bir kısımdan fazlasını geçiyorsa ve direğin en tepesinden başlıyorsa cenova adını alır.
3) Yelken direğinin ayakta durmasını sağlayan ve bu direği baştan destekleyen teldir. BAŞ ISTRALYA adını alır. Özellikle büyük yelkenli tekenelerde orsa seyrinde üzerine büyük yükler bindiği içn sağlam olmalıdır. Gerilmelerinin belli ölçüleri vardır. Çok gergin yada çok boş olmaması için tansiyon ayarı yapılarak gerginliği ayarlanmalıdır.
4) Direği arkadan destekler gibi görünen tele de KIÇ ISTRALYA denir.Esas görevi sert havalarda gerilerek direği bükmektir ve bu sayede yelkendeki toru azaltmaktır.Çünkü sert havalarda fazla tor zaten istememekteyiz.
5) Ana yelkeni alttan tutan ve direğe bağlı olan uzun ince parçadır.Görevi yelkeni alttan açık tutmak ve yelkenin formunu ayarlamaktır.Bumba oynayan bir parçadır.Rüzgara göre devamlı hareket eder ve ayarlanır.Özellikle sert havalarda rüzgaraltına doğru manevra yaparken (boci tramola-kavança) ani ve çok hızlı hareket edebileceğinden dikkat edilmelidir.Dolayısıyla dönüş dikkatli yapılmalıdır.
6) Yelkenin yukarıda durması için gerekli ana parçadır. DİREK adı verilir. Yelken direk yardımıyla basılır ve kullanılır.Uzunlukları ve yapıldığı malzeme tekne boyuna, tasarımına ve amacına göre değişiklik gösterir.
7) Direği yandan destekleyen ve tutan teldir. ÇARMIK teli adını alır. Yelkenli teknenin sancağında ve iskelesinde olmak üzere iki veya daha fazla adet vardır. Yelken seyri sırasında özellikle rüzgarüstü çarmık teli üzerine büyük kuvvetler biner. Bu sebepten dolayı rüzgaraltı tel ise biraz daha boş gibi görünür. Bunlarında ayarları tansiyon ölçümüyle hesaplanıp, yapılmalıdır.
8) Denizdeki tüm teknelerde ve yelkenli teknelerde ortak kullanılan bir terimdir. Teknenin yanlarına BORDA adı verilir.
9) Her teknede aynı adı alır. BAŞ kısımdır.
10) Her teknede aynı adı alır. KIÇ kısımdır.
11) Her teknede aynı adı alır. BAŞ ÜSTÜ adı verilen kısımdır.
Teknede Yönler
Denizcilikte, hangi yöne gidileceği, bir cismin ya da yapılacak işin nerede, ne tarafta olduğu yön belirten terimlerle ifade edilir. Teknede yapılan birçok iş, komut ve tarif yön bilgileriyle ifade edilebildiği için yön terimlerini bilmek önemlidir.
En çok kullanılan terimler (parantez içinde İngilizceleri de belirtilmiştir.)
SANCAK (Starboard) : Teknenin sağ tarafıdır. Uluslar arası rengi yeşildir.İSKELE (Port) : Teknenin sol tarafıdır. Uluslar arası rengi kırmızıdır.
SANCAK KONTRA : Rüzgarın sancaktan esip, yelkenlerimizin iskele tarafına açık olarak yaptığımız seyirdir.
İSKELE KONTRA : Rüzgarın iskeleden esip, yelkenlerimizin Sancak tarafına açık olarak yaptığımız seyirdir.
Baş (Fore) : Teknenin ön kısmı.
Kıç (Stern) : Teknenin arka kısmı.
Pruva : Bir teknenin baştan ileri ufuk yönündeki alan.
Pupa: Bir teknenin kıçtan geri ufuk yönündeki alan.
Sancak: Omurga hattının pruva yönünde sağ tarafı.
İskele: Omurga hattının pruva yönünde sol tarafı.
Omuzluk (Quarter) : Teknenin baş ve kıç kısmında, omurga hattı ile 45 derecelik açı yapan, her iki taraftaki köşeleri.
Rüzgar üstü (Windward) : Tekne aynı rüzgara tabi kaldığı sürece, teknenin rüzgarı aldığı taraf.
Rüzgar altı (Leeward) : Tekne aynı rüzgara tabi kaldığı sürece, teknenin rüzgarı aldığı tarafın ters istikameti.
Fırtına Takvimi
Sayfamızda yayımlamakta olduğumuz "Türkiye Sahilleri Fırtına Takvimi" uzun yılların gözlemlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın seyir subaylarından, amatör, ticari deniz araçlarının kaptanlarına ve balıkçı reislerine kadar geniş bir kesim tarafından başvuru kaynağı olarak kullanılmaktadır. Bu takvimde yer alan fırtınaların, özellikle isimli olanlarının, bir iki gün sapmayla da olsa tuttuğu bilinmektedir. Ancak hava tahmininde esas olanın meteorolojik verilerin değerlendirilmesiyle hazırlanan raporlar olduğu unutulmamalı ve seyir planlanması bu bilimsel raporlara göre yapılmalıdır.
|
Denizci Bayrakları (Sancak ve Flamalar)
Yatlarda Bayrak Tasıma
Yelken Kulüpleri
| Adana | Adana Yelken İhtisas Kulübü | Ceyhan Yolu, Keresteciler Sitesi No:4 Yüreğir - Adana | Celal Demirağ | 322-346 09 04 |
| Adana | çukurova üniversitesi | çukurova üniversitesi Balcalı - Adana | Dç.Dr. Cüneyt Evrüke | 322-338 60 60 322-338 25 68 |
| Adıyaman | Adıyaman Beden Terbiyesi Spor Kulübü | Adıyaman G.S.G.M. | ömer Faruk Dursun | 416-216 61 68 |
| Ankara | Ankara Yelken Kulübü | Birlik Mah. 11. Sok. No:10/3 çankaya - Ankara | Alp Acar | 312-441 08 13 |
| Antalya | Alanya yüzme,yelken ve sualtı sporları kulübü |
| Ferit Altürk | 242-512 57 17 242-512 57 15 |
| Antalya | Antalya Yelken İhtisas Kulübü | Setur Antalya Marina, Büyük Liman Antalya | Zeki Korkmaz | 242-259 12 90 |
| Antalya | Finike Su Sporları Kulübü | Sahil Yolu, Finike - Antalya | Ruhi Genez | 242-855 50 30 |
| Antalya | Kemer Yat ve Yelken Kulübü | Kemer - Antalya | Nurettin Erhuy | 242-814 14 90 |
| Aydın | Kuşadası Yelken Kulübü | Aydın | Behzat Kumbasar | 256-613 29 63 |
| Balıkesir | Altınoluk Yelken Kulübü | Atatürk Cad. No:66, Altınoluk, 10870 Edremit - Balıkesir | Hamdi Bilgin | 266-396 64 44 |
| Balıkesir | Arkent Yelken İhtisas Kulübü | Burhaniye Artur Balıkesir | ||
| Balıkesir | Ayvalık Yelken İhtisas Kulübü | Ayvalık - Balıkesir | Celal Aytan | 266-312 12 51 |
| Balıkesir | Bandırma Yelken Kulübü | P.K.2 Bandırma - Balıkesir | Turgay Menek | 266-733 86 00 |
| Balıkesir | Burhaniye Yelken Kulübü | İskele Marina Yanı İskele/ Burhaniye (Tesis)/ İskele Muhtarlık Binası K:2 (Dershane) Burhaniye - Balıkesir | Ferhat Temelli | 266-412 66 23 266-412 20 24 266-416 41 30 |
| Bartın | Amasra Yelken Kulübü | Amasra Yelken Kulübü 74300 Amasra - Bartın | Hüseyin çoban | 378-315 32 03 |
| Burdur | T.E.K. Spor Kulübü | Halı Sarayı K:3 Burdur | 248-233 30 10 | |
| Burdur | Gençlik Spor Kulübü | Kenan Nurlu | 248-233 10 40 | |
| Bursa | Bursa Yelken Kulübü | Kemalpaşa Cad. No:52 Mudanya - Bursa | Tayfun Timuçin | 224-451 21 50 |
| Bursa | Gemlik Spor Kulübü | Gemlik Belediyesi Gemlik - Bursa | Mustafa Tezcan | 224-513 45 20 |
| Bursa | Gemlik Yelken Kulübü | Bursa | Hakan Doğu | 224-261 00 50 |
| Bursa | Güzelyalı Yelken Kulübü | Bayram Ali Memi Cad. No:13, Güzelyalı Mudanya - Bursa | Mustafa Bayraktar | 224-554 86 56 |
| Bursa | İznik | Kamp Eğitim Merkezi İznik - Bursa | ömer Bilgin | 224-757 14 00 |
| çanakkale | Troia Yelken Kulübü | Selahi Aksoy çarşısı No:48 çanakkale | Ali Aygün | 286-213 10 26 |
| çanakkale | Gençlik Spor Kulübü | Erhan Tezel | 286-217 16 73 | |
| çanakkale | Karabiga İçdaş Spor Kulübü | Kaleler Mevki Karabiga | ünal Acı | 286-354 21 61 |
| Giresun | Giresun Yat ve Yelken Kulübü | Dervişoğlu Sok. No:13 Giresun | özer Akbaşlı | 454-212 62 98 |
| Hatay | İskenderun Yelken İhtisas ve Su Sporları Kulübü | Cengiz Topel Cad. No:4 İskenderun - Hatay | Meriç özkaya | 326-613 19 19 |
| Isparta | Eğirdir Belediye Spor Kulübü | Eğirdir - Isparta | Cihan Eroğlu | 246-312 24 97 |
| İçel | İçel Yat Spor Kulübü | P.K. 295 Mersin | Tugay Okan | 324-328 98 98 324-238 07 23 |
| İçel | Mersin Yelken Yat İhtisas Kulübü | P.K. 143 Mersin | Murat Yüksekbaş | 324-233 12 24 324-233 75 14 |
| İstanbul | Ataköy Marina Yat Kulübü | Ataköy Marina Ataköy - İstanbul | Yalçın Dülger | 212-560 42 70 |
| İstanbul | Ataköy Deniz Sporları Kulübü | Ataköy - İstanbu | Fuat Yılmaz | 212-502 60 60 |
| İstanbul | Türkiye Açıkdeniz yarış Kulübü | Ataköy Marina 34158 Ataköy - İstanbul | Cahit üren | 212-560 56 55 |
| İstanbul | Adalar Su Sporları Kulübü | Burgazada - İstanbul | Kemal Eyüboğlu | |
| İstanbul | Boğaziçi Spor Kulübü | Boğaziçi üniversitesi Mezunlar Derneği, Lojman Kapı Yanı 34342 İstanbul | Levent Baş | 212-287 02 32/137 |
| İstanbul | Deniz Kuvvetleri Gücü | Deniz Kuvvetleri Gücü Komutanlığı 34942 Tuzla/İstanbul | öğ.Kd. Albay Ahmet Sarıhan | 216-395 26 30(59 80-81) |
| İstanbul | Deniz Gücü | Deniz Lisesi Komutanlığı Heybeliada - İstanbul | As.Kd.Bşçv. Hasan örükaya | 216-351 88 38 216-351 88 39 |
| İstanbul | Fenerbahçe Spor Kulübü Yelken Şubesi | Fenerbahçe Burnu 34724 Fenerbahçe - İstanbul | Yılmaz Yamaç | 216-336 47 00 |
| İstanbul | Galatasaray Spor Kulübü Yelken Şubesi | Fenerbahçe Burnu 34724 Fenerbahçe - İstanbul | Vefik Ulus | 216-418 42 77 216-348 89 23 |
| İstanbul | Heybeliada Su Sporları Kulübü | Değirmenburnu Heybeliada - istanbul | Cemil Asil | 216-351 90 36 216-351 90 35 |
| İstanbul | İstanbul Yelken Kulübü | Fenerbahçe Burnu 34724 Fenerbahçe - İstanbul | Mümtaz ünel | 216-336 06 33 216-348 79 90/91 |
| İstanbul | İtü Denizcilik Fakültesi | İTü Ayazağa Kampüsü Yelken Şubesi Tuzla - İstanbul | Tevfik Sayın | 216-285 31 72 216-395 10 64 |
| İstanbul | Kalamış Yelken Kulübü | Kalamış Fener Cad. 34724 Kalamış - İstanbul | 216-336 54 29 | |
| İstanbul | Kızıltoprak Yelken ve Sualtı Sporları Kulübü | Caferağa Mah., Moda İskele Cad. No:269 Kadıköy - İstanbul | Nusret Saraçoğlu | 216-330 74 83 216-330 74 38 |
| İstanbul | Marina Dragos Yelken İhtisas Kulübü | Orhangazi Mah. Mutlu Sok. No:61 Dragos Kartal - İstanbul | Mehmet Tunçay | 216-442 16 60 |
| İstanbul | Marmara Yelken Kulübü | Cami Sok. No:15 Erenköy - İstanbul | Hulki Oruz | 216-355 48 13 |
| İstanbul | Pendik Deniz Avcılığı ve Su Sporları Kulübü | |||
| İstanbul | Pendik Yelken Kulübü | Marintürk İstanbul City Port / Pendik | Tanku Bulduk | 0216 379 09 19 |
| İstanbul | Suadiye Yat Kulübü | Tankut Ağan Suyanı Sok. Ağan Apt. No:1/5 Suadiye - İstanbul | Selma Uca | 216-355 25 37 216-348 97 78/79 iş |
| İstanbul | Tekel Gençlik Kulübü | Tekel Ambalaj Fabrikası Cevizli - İstanbul | Hüseyin Yalınkılıç | 216-399 15 11 |
| İstanbul | Yeşilyurt Spor Kulübü | Sahilyolu Cad. Yeşilyurt - İstanbul | Kemal Baral | 212-663 28 40/41 |
| İstanbul | Yüksek Denizcilik Okulu | Tuzla - İstanbul | 216-395 19 08 | |
| İzmir | 9 Eylül Su Sporları ve Yelken Kulübü | Deniz İşletmeciliği ve Yönetimi Yüksek Okulu Güverte Bölümü 35440 Urla - İzmir | ||
| İzmir | Alaçatı Yelken Kulübü | Alaçatı Windsurf ve Yelken Okulu Alaçatı Liman Mevkii Alaçatı çeşme - İzmir | K. Engin Kalafatoğlu | 232-716 90 00 |
| İzmir | çeşme Yelken İhtisas Kulübü | Yıldız Burnu Ilıca çeşme - İzmir | Neşe Elmasoğlu | 232-376 84 45 |
| İzmir | Ege Açıkdeniz Yat Kulübü | Bakü Cad. No:72 Levent Marina, Balçova 35350 İzmir | Turgay özsandık | 232-278 79 22 |
| İzmir | Foça Deniz Gücü | Hakan Oyal | 232-812 15 22/4058 | |
| İzmir | Foça Yelken İhtisas kulübü | Cumhuriyet Bulvarı 141/202 35210 Alsancak - İzmir | Turan Yılmazkoç | 232-812 57 07 232-375 54 15 |
| İzmir | Göztepe Spor Kulübü Yelken Şubesi | Volkan Timurşah |
| |
| İzmir | Karaburun Spor Kulübü | 1879. Sok. No:91/A Karşıyaka - İzmir | Zafer Kulapa | 232-731 26 05 |
| İzmir | Karşıyaka Spor Kulübü | Yalı Cad. No:396 Karşıyaka - İzmir | Secder Akıncı | 232-368 14 72 |
| İzmir | özel Türk Koleji Yelken Kulübü | Mithatpaşa Cad. No:689 K:5 Konak - İzmir | 232-244 05 00 | |
| Kocaeli | çayırova Şişecam Spor Kulübü | çayırova Kocaeli | Esat Sert | 262-653 47 70 |
| Kocaeli | Değirmendere Yelken Kulübü | Soner Binici | 262-427 21 21 | |
| Kocaeli | Derince Yelken Kulübü | Yavuz Sultan Mah. Emniyetçiler Sitesi D Blok Derince İzmit - Kocaeli | 262-321 91 15 | |
| Kocaeli | Donanma Yelken Kulübü | Gölcük - Kocaeli | 262-414 66 01 | |
| Kocaeli | İgsaş Yelken ve Su Sporları Derneği | P.K. 22 Kocaeli | Ali Edip Uluç | 262-528 47 32 |
| Kocaeli | Poyraz Spor Kulübü | Garnizon İçi, Ora. Fahri Korutürk Kapalı Yüzme Havuzu, Gölcük - Kocaeli | Aysel Kasım | 262-412 74 89 |
| Kocaeli | İzmit Yelken Kulübü | Oramiral Salim Dervişoğlu Cad. İzmit - Kocaeli | Ender Şenol | 262-332 21 90 |
| Kocaeli | Sümerbank Hereke Spor Kulübü | Hereke - Kocaeli | Bekir Yiğit | 262-511 40 04 |
| Muğla | Adabükü Yelken ve Su Sporları Derneği | Adabükü Doktorlar Sitesi Meşelik Köyü Milas - Muğla | Alpay Cin | 252-374 52 88 |
| Muğla | Bitez Yelken Kulübü | P.K.364 Bitez Bodrum - Muğla | İbrahim Arkula | 252-363 82 96 |
| Muğla | Bodrum Açıkdeniz Yelken Kulübü | Karada Marina Bodrum - Muğla | ömer V. Karacalar | 252-315 33 85 |
| Muğla | Bodrum International Yacht Club | Cevat Şakir Cad. No:133 48400 Bodrum - Muğla | Meltem özer | 252-316 22 36 |
| Muğla | Bodrum Yelken İhtisas Kulübü | Şapel Sok. No:46 Bardakçı Bodrum - Muğla | Muzaffer Ergöz | 252-316 98 70 252-316 88 55 |
| Muğla | Bodrum Era Yat Kulübü | Era Yat Kulübü Neyzen Tefik Cad. No:160/A Bodrum - Muğla | Erman Aras | 252-316 23 10 252-316 20 54 |
| Muğla | Fethiye BelediyeSpor | 2. Karagözler özışık Sitesi B/12 Fethiye - Muğla | Mehmet Tuncay | 252-614 72 69 |
| Muğla | Göcek Yat Kulübü | İskele Caddesi - Kumburnu Mevkii Göcek Fethiye - Muğla | Sibel Akboyun | 252-645 15 49 |
| Muğla | Göcek Yelken Kulübü | Port Göcek çekek Yeri İşletmesi Göcek Fethiye - Muğla | Reşit çınarlı | 252-645 22 88 |
| Muğla | Gökova Yelken Kulübü | P.K.94 Marmaris Muğla | Haluk Karamanoğlu | 252-465 51 48 |
| Muğla | Hekimköy Yelken Kulübü | P.K.19 Gündoğan Bodrum - Muğla | özcan Bengü | 252-376 02 07 |
| Muğla | Köyceğiz Su Sporları Kulübü | Cengiz Topel Cad. No:60 Köyceğiz - Muğla | Erdem Mersin | 252-262 48 03 |
| Muğla | Marmaris Yelken Kulübü | Netsel Marina çarşısı Marmaris - Muğla | Cumhur Gökova | 252-413 10 89 |
| Muğla | Marmaris Yat Kulübü | Netsel Marina E.20 48700 Marmaris - Muğla | 252-413 38 77 | |
| Muğla | Turgutreis Bodrum Yat Kulübü | Turgut Reis Bodrum Yacht Club D-Marin Turgutreis Marina Gazi M. Kemal Bulvarı No:26 8400 Bodrum - Muğla | 252-382 48 74 | |
| Ordu | Fatsa Yelken ve Su Sporları Kulübü | Atakan Kantarcı | 452-412 02 61 | |
| Ordu | Ordu Gençlik Spor Kulübü | 452-223 16 35 | ||
| Rize | İyidere Gençlik Spor Kulübü | İyidere - Rize | Yılmaz Akyıldız | 464-213 04 81 |
| Samsun | Samsun Yelken İhtisas Kulübü | Fuariçi - Samsun | Serhat Belli | 362-431 38 15 362-432 04 44 362-432 47 32 |
| Sinop | Gerze Yelken İhtisas Kulübü | Gerze - Sinop | Mehmet Aykın | |
| Sinop | Karadeniz Yelken İhtisas Kulübü | Gençlik Spor İl Müdürlüğü Kayıkhanesi Gazi Cad. No:18 Gençlik Merkezi Sinop | Necdet Kanal | 368-260 42 10 368-261 16 53 |
| Şanlıurfa | DSİ Spor Kulübü | Atatürk Barajı - Şanlıurfa | Muzaffer Erdem | 414-721 21 06 |
| Şanlıurfa | Harran üniversitesi | Şanlıurfa | Mehmet Gezer | 414-312 84 56 |
| Tekirdağ | Tekirdağ Yelken İhtisas Kulübü | Kumbağ Kavşağı No:1 Tekirdağ | Refik Akçakaya | 282-261 44 46 |
| Trabzon | Akçaabat Yelken Kulübü | Darıca Beldesi Belediye Lokali Akçaabat - Trabzon | Mehmet Ekici | 462-268 25 42 462-268 20 60 |
| Van | Van Gölü Su ve Doğa Sporları İhtisas Kulübü | İskele Mah. Şemsi Bey Sok. No:2 Van | Rıdvan Akbulut | 432-217 02 94/3hat |
| Yalova | Aydınkent Yelken Kulübü | Aydınkent Sahil Sitesi Kılıç Mevkii çiftlikköy - Yalova | M. Naci Pamuk | 226-351 41 31 |
| Zonguldak | Ereğli Yelken İhtisas Kulübü | Polisevi Yanı Karadeniz Ereğli - Zonguldak | Tayfun Arık | 372-355 71 21 |
| Zonguldak | Yeni Mahalle Spor Kulübü | Orhanlar Mah. Kavakdibi Cad. 67320 Zonguldak | Şevki Yılmaz | 372-316 68 16 |
| Zonguldak | Yıldız Spor Yelken Kulübü | Kdz. Blg. Komutanlığı, Per. Şb. Md. Karadeniz Ereğlisi - Zonguldak | İsmail Tümeri | 372-316 68 16 |
Yelken Teorisi / Yelken Nedir?
Emme Kuvveti
Yelkenler düz değildir, “tor” adı verdiğimiz bir kavis, bir bombe ile üretilir. Bu bombe sayesinde hava, yani rüzgar yelkenlerin rüzgar üzerinde ve rüzgar altında farklı hızda yol alır. Rüzgar, yelkenlerin rüzgar üstü tarafından hiçbir engele takılmaksızın yol alır ve hava molekülleri hızlanır. Rüzgar altında ise; yelkenlerin şekli nedeniyle hava molekülleri sıkışır ve hava akışı yavaşlar. Daniel Bernoulli’nin akışkanlar dinamiği ile ilgili denklemiyle açıkmaya çalıştığı üzere; hava molekülleri hızlandıkça seyrekleşir ve alçak basınç alanı oluşturur. Sıkışan hava molekülleri ise yavaşlayarak yüksek basınç alanı oluşmasına sebep olur. İşte oluşan bu basınç farklılığı teknenin rüzgara doğru emilmesini sağlar dolayısıyla “emme kuvveti” oluşur.
İtme Kuveti
İtme kuvveti, yelkenlere doğrudan etki eder, rüzgar kuvvetiyle teknemiz ileri doğru itilir. Basınç farklılığı oluşmadığı için emme kuvvetine göre daha yavaş bir seyre sebep olur.
Yelken Seyirleri (Seyir Tipleri)
0° Bocalamak:
Yelkenli tekneler rüzgara karşı ilerleyemezler. çünkü rüzgara karşı itme kuvveti de emme kuvveti de çalışmaz.
45° Orsa:
Yelkenli teknenin ilerleyebilmesi için rüzgarı en az 45 derecelik bir açıyla kullanması gerekir. Rüzgara en dar açıyla yapılan yelken seyrine “orsa” denir.
90° Apaz:
Rüzgarı 90 dereceden alarak yapılan seyre “apaz” seyri denir.
135° Geniş Apaz:
Rüzgarı 135 dereceden yani “kıç omuzluktan” alarak yapılan seyre “geniş apaz” seyri denir.
180° Pupa:
Rüzgarı tam arkadan yani 180 dereceden alarak yapılan seyre “pupa” seyri denir. Bu seyirde itme kuvveti geçerlidir. Pupa seyrinde ön yelken, ana yelkenin arkasında kalır ve söner. İstenirse ön yelken, ana yelkenin aksi tarafına alınarak seyredilebilir. Bu seyre de “ayıbacağı” denir.
Tramola Nedir?
Yelkenli tekneler rüzgara karşı ilerleyemezler. Yelkenler rüzgarı “pruva”dan -yani karşıdan- aldığında bayrak gibi dalgalanırlar ve kuvvet üretemezler. Yelkenli, kuvvet üretebilmek için rüzgara yaklaşık 45 derecelik bir açı yapmalıdır. Varmak istediği nokta rüzgarın estiği yöndeyse; teknenin olabildiğince rüzgara doğru -yani rüzgar üstüne doğru- seyir yapması gerekecektir.
Tramola ise; varmak istediğiniz nokta rüzgarın estiği yöndeyse yapmanız gereken manevradır. Tramola atmak için orsa seyrinde olmamız gerekecektir. Rüzgara en dar açıyla seyir yaparken; teknenin rüzgarın estiği yöne –yani rüzgar üstüne- dönme hareketine tramola denir.
Tramola atmadan önce teknemiz en dar 45 derece ile seyir yapabildiği için yaptığı dönüş de toplam 90 derece olacaktır. Tekne 0 dereceye gelebilmek için 45 derecelik bir dönüş yapacak, rüzgarı kafadan aldıktan sonra rüzgar altına doğru dönüşü sürdürecek ve tekrar rüzgarı 45 dereceden aldığı orsa seyrine girecektir. Bu dönüş toplam 90 derecedir. Dümenci tramolasını; varmak istediği noktayı iskele veya sancak rüzgar altı hattında dik vaziyette yani 90 derecede gördüğünde atmalıdır. Bu şekilde tekne varmak istediği noktaya 90 derecelik zigzaglar çizerek varabilir.
Rüzgar üzerine yapılan her dönüş tramola değildir. Bir manevraya “tramola” diyebilmemiz için yelkenli teknenin rüzgarı farklı taraftan kullanmaya başlaması –yani kontra değiştirmesi- gerekir. Rüzgarı sancak taraftan alarak orsa seyri yapan yelkenli bir tekne, tramola attığında rüzgarı iskele taraftan almaya başlayacaktır.
Kavança Nedir?
Kavança; varmak istediğiniz noktanın rüzgar altında –yani rüzgarın estiği yönün aksinde kaldığı durumlarda yapmanız gereken dönüş manevrasıdır.
Kavança manevrası; rüzgarın teknenin kıçından alındığı pupa seyri veya kıç omuzluktan –yani arka çaprazlardan- alındığı geniş apaz seyrinde gerçekleştirilir. Kavança esnasında tekne rüzgarı kullandığı tarafı -yani kontrasını- değiştirir. Dolayısıyla yelkenler bir taraftan diğer tarafa rüzgarın etkisiyle geçer. Ekip de yelkenlerin konumunu yeniden düzenler. Her ne kadar rüzgarı pupadan kullanarak seyir yapabilsek de “pupa seyri” pek çok durumda yavaşlığı dolayısıyla yelkenciler tarafından tercih edilmez ve rüzgarı kıç omuzluklardan kullanarak 135 derecelik geniş apaz seyri yapmayı tercih ederiz.
Teknemizin –pupayı saymazsak- rüzgara en geniş açı olan 135 derece ile seyir yaptığını varsayarsak; yapacağımız dönüş toplam 90 derece olacaktır. Tekne önce 180 derecelik pupa seyrine gelebilmek için 45 derecelik bir dönüş yapacak, rüzgarı kıçtan aldıktan sonra dönüşünü sürdürecek ve tekrar 135 derecelik geniş apaz seyrine girecektir. Bu dönüş toplam 90 derecedir. Dümenci kavançasını varmak istediği noktayı iskele veya sancak rüzgar altı hattında gördüğünde atmalıdır. Bu şekilde tekne varmak istediği noktaya 90 derecelik zigzaglar çizerek varabilir.
Kavança manevrası elbette pupa seyrinde de atılabilir. Bu seyirde atılacak kavança çok küçük yön değişikliği ile de sonuçlanabilir. Sadece yelkenler yer değiştirir ve tekne ters kontraya girer.